“Eyos ke lang ba,
anak?” tanong ni Bernard sa batang nadapa.
Nakatitig
lamang si Iya sa napakatangkad at napakaitim na lalaki sa kanyang harapan.
Yumuko si Bernard at inalok ng tulong ang bata. Hindi ito pinansin ni Iya at
pinilit tumayong mag-isa.
“Anong
sabi ng negro kay Iya? Anak?” tanong ni Kurimao sa mga kaibigan. “Gorilya pala
ang tatay ni Iya.”
“IYA
GORILYA! IYA GORILYA! IYA GORILYA!” pasimula ng isang bata hanggang sa lahat na
sila’y ganoon na ang isinisigaw.
“HINDI
KO SIYA TATAY!”
Nakangising
nanonood sa isang tabi ang mga aleng kakagaling lamang sa misa. Nakapulupot pa
ang rosaryo sa kanilang kamay na parang ahas. Patuloy pa rin sa pang-aasar ang
mga bata.
“Hoy,
mga inutil kayong mga bata kayo. Anong sinasabi niyong gorilya? Wala kayong
respeto kay Pastor,” sabi ng lasing na si Mang Abel. May hawak itong bote ng
Ginebra. Pagewang-gewang ang kanyang lakad habang hinihimas ang bondat niyang
tiyan. “At kayo naman, ang tatanda niyo na hindi niyo man lang sitahin ang mga
anak niyo.”
“MANAHIMIK
KA MANG ABEL! HUWAG NA HUWAG MONG MUMURAHIN ANG ANAK KO! BAKIT, IKAW BA
NAGPAPALAMON DIYAN? WALANG KWENTANG LASINGGERO ‘TO!”
Muntikan
pang magpangabot si Mang Abel at ang mga Santa Santitas of Manila mabuti na
lamang at biglang may dumaan na sasakyan. Sa liit kasi ng mga kalye sa kanilang
lugar, dagdag pa ang mga kotseng ginawang parking lot ang gilid ng kalsada,
talagang mapapatabi ka kapag may dumaang sasakyan. Kung tutuusin, kung saan naglalaro ang mga
bata ngayon ay isa na sa maluwag-luwag na espasyo sa Brgy. Diokno. Karamihan ng
daan dito ay mga eskinita. Ang iba nga ay mas makitid pa sa pag-iisip ng
babaeng selosa.
“Pagpesensyahan
ne lang naten ang mga bata, Mang Abel,” sabi ni Bernard. “Siya nge po pela, nendyan po ba si Aling
Amanda?”
Para
sa isang egoy na limang taon pa lamang sa Pilipinas ay mahusay nang mag-Tagalog
si Bernard. Slang pa siyang magsalita subalit higit siyang mas mahusay
mag-Tagalog kay Martin Nievera, Tim Cone, Norman Black, James Reid, Sam Milby
at mga fil-am na ipinapasok sa bahay ni Kuya. Pinilit niyang matutunan ang
ating wika dahil isa siyang misyonaryo. Nais niyang maibahagi ang Salita ng
Diyos kahit sa mga taong hindi nakakaunawa ng Ingles.
“Opo,
Pastor,” sagot ni Mang Abel. “Diretso na po kayo sa bahay namin. Hinihantay na
nila kayo.”
“Hindi
pow ako pastor. You can just call me Brother Bernard. Brother ne lang po.”
Dumiretso si Bernard sa
isang eskinita hanggang sa marating ang bahay nila Mang Abel. Doon ay masaya
siyang sinalubong ni Aling Amanda at mga kasama nila sa bible study. Pinaupo
siya sa tapat ng bintilador dahil kahit mainit ang panahon ay nakasuot siya ng
pulang long sleeves. Hangga’t maaari ay nais niyang magmukhang kagalang-galang
bilang mangangaral. Pinakiusapan niya si Aling Beverly na basahin ang Mateo
17:13-14.
“Pumasok kayo sa makipot na tarangkahan
sapagkat ang maluwang na tarangkahan at malapad na daan ay patungo sa kapahamakan.
Marami ang patungo roon. Subalit ang makipot na tarangkahan at makitid na daan
ay patungo sa buhay. Kakaunti ang mga nakakasumpong nito.”
Sandaling
naantala ang kanilang pag-aaral ng Salita ng Diyos nang makiraan sa salas ang
anak na lalaki ni Aling Amanda na si Romeo. Kakatapos lamang nitong maligo at
nagmamadaling lumabas ng bahay.
“Saan
ka na naman pupunta?” tanong ni Aling Amanda. “Magdamag ka na naman sa kompyuteran
nito. Hindi ka na naman tutulong sa mga gawaing-bahay. Pareho niyo talaga akong
binibwisit ng tatay mo…”
Daig pa ni Aling Amanda ang nag-register sa
unli-call at unli-text sa dami ng pwede niyang sabihin subalit pinigilan niya
ang kanyang sarili nang mapagtantong nasa harap nila si Brother Bernard. Parang
presong nakapuga naman si Romeo dahil hindi siya napigilan ng kanyang ina.
Parang
naligo sa pawis si Bernard nang magising mula sa isang bangungot. Sa edad
niyang bente nuebe ay muntikan pa siyang maihi sa kanyang salawal dahil
sa sobrang kaba. Ilang araw na siyang nababagabag dahil sa tumamang hurricane
sa Ohio. Naroon ang kanyang pamilya. Hindi nakakatulong ang katotohanang wala
silang komunikasyon. Ilang footages ang ipinalabas sa balita kung saan
nagala-Michael Phelps ang mga bahay at kotse sa sobrang taas ng baha. Tila
inenrol ng global warming ang mga bagyo sa Gold’s Gym dahil ibang level na ang
lakas nila ngayon. Pansamantala nitong sinira ang linya ng kuryente, Telcos at
internet. Higit kailanman, nais nang
umuwi ni Bernard. Pero wala siyang pera. Kung meron man, hindi sapat pambili ng
ticket pabalik ng Ohio.
Pagbaba
niya mula sa inuupahang kwarto ay eksaktong nanonood ng balita ang pamilya ng
kanyang landlord. World news. Gigil na gigil si Mang Kadyo. Para nang kamatis
ang kanyang mukha sa pamumula.
“Napakababa
talaga ng tingin satin ng mga banyaga.
Akala mo naman hindi sila tumatae. Pare-pareho lang naman tayong tao.
Pare-pareho lang naman tayong dugo’t laman.”
Ang
pinuputok ng butsi niya ay ang pagtanggi ng isang doktor na Pranses na tulungan
ang isang Pilipinong biglang hinimatay sa loob ng tren. Ayon sa Pranses ay
doktor lamang siya ng mga puti kaya’t kahit magkasabay sila sa byahe ay
pinabayaan niya lamang ito. Sa
kabutihang-palad ay hindi naman natuluyan ang Pinoy. Pero hindi nakaligtas ang
pangyayaring ito sa Filipino Community sa Pransya. Dahil doon ay nagpahayag
sila ng kanilang saloobin sa iba’t ibang pangunahing lansangan.
“It’s
hard to believe that it’s already 2017 but racism is still very much alive,”
sabi ng isang Filipinang ininterview sa TV. “Racism needs to stop. It needs to
stop now!”
“Grabe
talaga ang mga porener, mga reysis,” sabi ni Mang Kadyo. “Mabuti na lang ang
mga Pinoy mababait. Buti na lang walang reysisim sa Pilipins no, Bernard?”
Hindi
agad nakasagot si Bernard. Naalala niya ang mga ngisi at mapangkutyang tingin
ng mga ale habang niloloko na anak ng gorilya ang batang nadapa. Siya ang
tinutukoy na gorilya dahil lamang maitim ang kanyang balat. Pero naalala niya
rin kung gaano kabuti ang pamilya ni Mang Kadyo. Ang turing sa kanya ng mga ito
ay isang kapamilya.
“Bebehira
nga po ang racism ditow,” sagot ni Bernard. “Mababaet po telaga eng mga Pinoy.”
“Kamusta
na nga pala ang pamilya mo sa States? May balita ka na ba sa kanila? Mas
mabilis maayos ang koneksyon ng kuryente doon kumpara dito na inaabot ng ilang
linggo kapag binagyo.”
“Baka
nge po tumateweg na sela saken kaso nasira po etong cellphone ko. Pupunta ne
lang pow ako sa computer shop to check my Facebook account.”
“Sige,
umalis ka na agad at baka gabihin ka pa,” mungkahi ni Mang Kadyo. “Nakatulog ka
ba? Pagkabalik mo kasi kanina galing sa bible study ay ngayon lang kita
nakitang lumabas ng kwarto mo.”
“Opo,
sumaket kasi eng ulo kow maybe because sa inet ng panehon.”
“O
siya, mamaya na tayo mag-usap at gawin mo na ang dapat mong gawin.”
Hindi
alam ni Bernard kung bakit bumalik pa siya sa kanyang kwarto at nagsulot ng
polo. Maayos na naka-hanger doon ang long sleeves na ginamit niya kanina
subalit hindi niya na ito ginalaw. Pinili niya ang puti na may maiksing
manggas. Maaari mo siyang mapagkamalang estudyante o nakikiramay sa burol, depende
na lang sa’yo.
Mas
mahaba ang gabi kumpara sa araw. Ber months na talaga. Bago lumabas ng bahay ay
tumingin muna si Bernard sa relong may logo ng Mercury Drug na nakasabit sa
pader. Ala-singko y medya pa lamang pero madilim na ang paligid. Hindi pa man
siya nakakaalis ay gusto niya nang umuwi.
Maingay
sa loob ng Crossfire Internet Café. Lumapit si Bernard sa cashier at nagtanong
ng bakanteng pwesto.
“Ilang
oras po?” tanong ng bantay na naistorbo ang panood ng Koreanovela online.
“Eysang
oras lang.”
“Doon
na lang kayo sa number 15.”
Sa
paglapit ni Bernard sa PC number 15 ay
may KSP na lalaking biglang sumigaw.
“WHAT’S
UP MY NIGGA?”
Nagtawanan
ang mga batang naglalaro ng DOTA. Hindi niya ito pinatulan. Sanay na siya sa
ganito. Mateo 5:44. Love your enemies
and pray for those who persecute you, naisip niya. Naupo siya sa monobloc at
binuksan ang computer.
“SNOOP
DOGG IN DA HAWS! BREAK IT DOWN YO!” patuloy ng KSP. “LET’S HAB A PLIPTAP YO!”
Tinignan
niya ang KSP. Tantya niya ay labinglimang taong gulang pa lamang ito. Payat ang
pangangatawan at kulay kalawang ang buhok. Nakasuot ito ng itim na tshirt na
may nakatatak na “ARAW-ARAW SUNDAY”. Nakaangat ang mga paa ng binata habang
naglalaro na parang nasa bahay lang.
“TARANTADO
KA, NESTOR!” singit ni Romeo na nasa computer shop din ng mga oras na ‘yon.
“RESPETUHIN MO NAMAN SI PASTOR!”
“Malay
ko ba?” sagot ni Nestor. “Hindi ko naman alam, eh.”
“Palibasa
halang ang kaluluwa mo,” pang-aasar ng isa sa mga kalaro nila ng DOTA.
“Brother
Bernard, pagpasensyahan niyo na po ito. Masamang tao kasi ito.”
Ngumiti
lamang si Bernard upang ipaalam na hindi niya dinibdib ang mga sinabing pang-aasar. Sa
totoo lang ay hindi na nagawang umistambay ng mga salita ni Nestor sa kanyang
isipan nang makita niyang online ang kanyang nanay sa Facebook.
MOM,
HOW’S EVERYONE?
Hey
Bernie. We are okay. When are you coming home? We miss you so bad.
Thank
God you guys are alright. I’m having a hard time sleeping thinking about all of
you. I don’t have enough money now but I’m trying to contact our local church
there. Maybe they can help me out.
Oh,
I don’t know if they can help you because they are struggling themselves. But don’t you worry about the money, I can do
something about it. We need you here Bernie. It’s been five years, you know.
“I’m
sorry, Mom. It’s just that, this is my calling.”
“You’re
spending your life with those Filipinos. Most of them you don’t even know. Is
it worth it?”
Ilang
minuto ang lumipas bago siya tuluyang nakasagot ng “yes”. Nagpatuloy ang kamustahan
ng mag-ina. Matapos ‘yon ay kinausap niya rin ang iba niyang kaibigang taga-Ohio.
Madalas na topic si Lebron James lalo na’t naroon ang Cleaveland Cavaliers.
Babawian nila ng Golden States. Sana hindi lumipat si Kyrie Irving. Muli silang
manonood sa Quicken Loans Arena. Ang daming masarap gawin kapag nakauwi na
siya. Pero may mga bagay na sadyang kayhirap iwan. Katulad ng gawain para sa
Panginoon. Do I still want to go home, tanong niya sa sarili.
Ang
plano niyang isang oras na pananatili sa computer shop ay inabot nang tatlong
oras. Kinamusta niya lahat ng kanyang kababata sa Ohio. Masaya siyang malamang
walang nasawi sa kanila. Maga-alas nuebe na nang lumabas siya ng Crossfire.
Kakaunti na lamang ang kabataang naiwan sa computer shop. Karamihan sa kanila
ay umalis na bago mag-alas otso.
Halos
wala ng tao sa kalsada. Karamihan ay nag-iingat dahil sa sunod-sunod na
patayang nagaganap. Maging ang dating masayang basketball court ay wala nang
nagpapa-schedule sa gabi. Habang mag-isang naglalakad si Bernard ay biglang may
bumangga sa kanya mula sa likod. Lumingon siya. Namumukhaan niya ito. Ito ang
nang-aasar sa kanya kanina sa computer shop. Hingal na hingal ito at tila
nanginginig sa takot.
“Tulungan
mo ako.”
“Baket,
enong problema?”
“May…
may… pa… patay sakin,” pautal-utal na sabi ni Nestor sabay dukot ng isang pakete sa bulsa
ng kanyang shorts. Inilagay niya ito bulsa ng polo ni Bernard. Bago pa man nakagawa
ng anomang reaksyon si Bernard ay kumaripas na ng takbo si Nestor nang may
sumigaw sa pangalan nito. Tumakbo ito patungo sa direksyon ng maluwag na
kalsada.
Ang maluwang na tarangkahan at malapad na
daan ay patungo sa kapahamakan.
“HOY!
BUMALIK KA DITO!”
Nagpaputok
ng baril ang isa sa mga lalaking humahabol. Wala mang tunog pero sigurado si
Bernard na baril ito. It has a silencer, naisip niya.
“HULIHIN
NIYO YUNG KASABWAT!”
Masama
ang kutob ni Bernard. Agad siyang tumakbo patungo sa direksyon ng bahay ni Mang
Kadyo. Bago makarating doon ay kailangan niyang daanan ang isang mahabang eskinita.
Ang napakakitid na eskinitang ito ay mas lalo pang sumikip dahil sa mga paso,
sinampay at motorsiklo na nasa tapat ng ilang bahay.
Subalit ang makipot na tarangkahan at
makitid na daan ay patungo sa buhay. Kakaunti ang mga nakakasumpong nito.
Biglang
sumakit ang likod ni Bernard. Sandaling namuti ang kanyang paningin. Namalayan
niya na lamang na nakatumba siya lupa. May tama siya ng baril.
“Parang
may inabot sa kanya si Nestor. Itihaya mo at kapkapan.”
Napasigaw
sa sakit si Bernard nang lumapat ang kanyang likod sa lupa. Narinig ito nang
nakatira sa tapat kung saan siya bumagsak sapagkat biglang may bumukas na ilaw.
“Anak
ng… wala yang kinalaman, si Pastor yan,” sabi ni Romeo. Isa siya sa tatlong
lalaking humahabol kay Nestor. Ngayon lang rin namalayan ni Bernard na tatlo
pala sila.
“Pare,
tapusin mo na yan, baka lumabas na yung nakatira diyan.”
“Huwag,”
pakiusap ni Romeo sa may hawak ng baril.
Itinutok
ang baril sa ulo ni Bernard. Nabasa niya pang nakasulat sa tshirt nito ang mga
salitang “THE FILIPINOS ARE WORTH DYING FOR”.
You’re spending your life with those
Filipinos. Most of them you don’t even know. Is it worth it?
Kinalabit
ang gatilyo. Nag-jam ang baril. Buhay pa si Bernard pero pagod na siya. Gusto
niya na lamang makauwi. Sa kasamaang-palad ay boyscout si Kuya at may baon
itong extrang baril. Ngumiti si Bernard. Wala siyang sama ng loob kahit kanino.
Nagwagi ang pag-ibig.
Sa bahay ng aking Ama ay maraming tahanan. Kung
di gayon, ay sinabi ko sana sa inyo. Sapagka't ako'y paroroon upang ipaghanda
ko kayo ng dakong kalalagyan. At kung ako'y pumaroon at kayo'y maipaghanda
ng kalalagyan, ay muling paririto ako, at kayo'y tatanggapin ko sa aking
sarili. Upang kung saan ako naroroon, kayo naman ay dumoon.
Isang malakas na putok. Makakauwi na si Bernard.
Ito ay aking lahok sa Saranggola Blog Awards 9.
No comments:
Post a Comment